Wegkenmerkendatabase voor snelheden

De wegkenmerkendatabase bevat snelheidslimieten voor alle wegen in het NWB. Met het wegvak_ID kunnen de snelheidslimieten aan de geografie van het NWB worden gekoppeld. Het WKD is begin 2017 voor heel Nederland gevuld met door gemeenten aangeleverde gegevens. Vanaf dat moment zijn de nieuwe verkeersbesluiten, via het Kennis- en Exploitatiecentrum voor Officiële Overheidspublicaties (KOOP) gebruikt om wijzigingen in snelheidslimieten op te sporen en te verwerken. Helaas komt het voor dat een verkeersbesluit niet helder genoeg is om te kunnen verwerken. Het NWB verandert sneller dan de snelheidslimieten door de wegbeheerders worden aangeleverd of in KOOP worden geplaatst. Middels algoritmen wordt daarom waar nodig de snelheid aangevuld bij korte tussenliggende wegvakken. Daardoor is voor enkele procenten de snelheidslimiet onbekend.

Info

Bij woonwijken waar een maximum snelheid van 30 km per uur geldt, of een woonerf, leidt dit tot grote afwijkingen op de werkelijkheid. Ook is sinds 2017 het aantal buitenwegen met een 60km limiet fors toegenomen.

De mogelijke snelheden die ingevuld kunnen worden zijn 5, 15, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 120, 130 km/h en NVT. De snelheden gelden alleen voor wegen die opengesteld zijn voor autoverkeer.

In principe kunnen er ook maximum snelheden gelden op fietspaden voor al toegestane verkeer. Heel incidenteel staat er een verkeersbord met een maximum snelheid op het fietspad. Daarnaast gelden zoneborden met een maximum snelheid totdat deze wordt beëindigd met een einde zonebord. Als er fietspaden binnen deze zone vallen dan geldt de maximum snelheid ook op het fietspad. Komborden die automatisch betekenen dat de snelheid naar 50 km/h moet worden teruggebracht geldt alleen voor gemotoriseerd verkeer en dus niet voor fietsers. Het is daarom heel erg moeilijk, zo niet onmogelijk om de maximum snelheid op fietspaden vast te stellen. Daarom is ervoor gekozen om de maximum snelheid op fietspaden weer te geven als niet van toepassing (NVT).

Op fietspaden, voetpaden, ruiterpaden en andere wegen die niet opengesteld zijn voor autoverkeer is voor de snelheid NVT ingevuld. Dat geldt ook voor de veerverbindingen.

Het bestand voorziet in variabele maximumsnelheden met een begintijd en een eindtijd. Deze zijn met name van toepassing op de autosnelwegen. Buiten deze periode met de aangegeven begintijd en eindtijd geldt dan een alternatieve snelheid. Dus bijvoorbeeld tussen 6:00 en 19:00 geldt 100 km/h en daarbuiten is de maximum snelheid 120 km/h. Andere venstertijden dan die op de autosnelwegen zijn niet aanwezig in het bestand, tenzij deze door de wegbeheerder zijn aangegeven.

De maximum snelheid kan rijrichtingspecifiek worden ingevoerd, indien nodig. Op sommige wegvakken of delen van wegvakken geldt dat de maximum snelheid in de heenrichting anders is dan de terugrichting.

In principe moet er voor eenrichtingsstraten ook een maximum snelheid worden weergegeven voor de tegengestelde richting. Dit heeft er mee te maken dat voor een groot aantal verkeersborden die met rijrichting te maken heeft, een ontheffing aangevraagd kan worden. Dit geldt dan bijvoorbeeld niet voor het rotondebord. Dit is volgens de wegenverkeerswet.

Omdat dit niet heel erg praktisch is en vaak ook niet goed uit te leggen, kiezen we er in het NWB voor om alleen de snelheid vast te leggen voor de toegestane rijrichting van het gemotoriseerd verkeer.

De wegkenmerkendatabase voor snelheden bevat ook de adviessnelheden die gelden voor een bepaald wegvak of een deel daarvan. Op dit moment worden alleen adviessnelheden voor de rijkswegen (wegbehsrt = 'R') opgenomen in het bestand.

Vulling van het WKD snelhedenbestand en informatiebronnen

Snelheidswijzigingen worden zoveel mogelijk uit de KOOP applicatie gehaald. Dit is mogelijk als de snelheidswijziging een verkeersbesluit betreft en er bij dat verkeersbesluit een kaart is meegeleverd, waarop duidelijk te zien is op welke locatie de snelheidswijziging betrekking heeft. Een verkeersbesluit met alleen tekst volstaat niet.

Betreft de snelheidswijziging geen verkeersbesluit of betreft het wel een verkeersbesluit, maar is er geen kaart meegeleverd, dan is het de bedoeling dat de wegbeheerder de snelheidswijziging doorgeeft aan het NWB-team via nwb@rws.nl of via de applicatie George (zie handleiding).

Als het grote wijzigingen betreft dan kan het beste een bestand in de vorm van een geopackage, shapefile of WKD-bestand worden opgestuurd. Hier kunnen ook maatwerkafpraken over worden gemaakt. Zijn het kleine wijzigingen dan kan dit het beste via de applicatie George worden aangepast.

Sinds 2021 is er een impuls gegeven aan het up-to-date krijgen van de maximumsnelheden. Daartoe is er eerst een viewer ontwikkeld waarmee aan de wegbeheerder visueel toegang wordt gegeven tot de maximumsnelheden zoals deze nu in WKD zijn opgenomen voor het eigen beheergebied.

Vanaf 2023 kunnen de maximum snelheden door de wegbeheerders in de applicatie George worden aangepast. George is te vinden op de volgende locatie:

wegkenmerken.ndw.nu

Het verkeersbordenbestand kan ook een bron worden om de maximumsnelheden en adviessnelheden in WKD te verbeteren.

In het originele wegkenmerkenbestand kan het voorkomen dat niet alle wegvakken of delen van wegvakken zijn voorzien van een snelheid. Om ervoor te zorgen dat het gehele bestand wordt voorzien van snelheden, worden gaten opgevuld met een algoritme. Dit algoritme is hieronder schematisch weergegeven.

Wordt de maximum snelheid met het algoritme bepaald, dan wordt de betrouwbaarheid op 50% gezet. Het is aan de wegbeheerder om deze maximum snelheid te controleren. Wanneer de snelheid is aangepast door de wegbeheerder zelf, dan heeft deze een betrouwbaarheidsscore van 100%.

Relevante links

• Downloaden van bestanden: https://downloads.rijkswaterstaatdata.nl/wkd/Maximum%20Snelheden/
• Het Kennis- en Exploitatiecentrum voor Officiële Overheidspublicaties (KOOP)

Updatefrequentie

Eenmaal per maand wordt een NWB voor publicatie gegenereerd en beschikbaar gesteld. Tegelijkertijd wordt dan de bestaande WKD database gecorrigeerd voor de gewijzigde NWB wegvakken, de WKD is dus ook eenmaal per maand geactualiseerd beschikbaar.

Format

Het bestand maximumsnelheden is alleen als shapefile beschikbaar, niet als .csv bestand. Het bij de shapefile behorende .dbf bestand bevat echter een vergelijkbare inhoud en tabelstructuur als de .csv bestanden van de overige wkd's.

• Downloaden van bestanden: https://downloads.rijkswaterstaatdata.nl/wkd/Maximum%20Snelheden/

Attributen

Het WKD-bestand bevat een groot aantal attributen dat hieronder beschreven wordt:

Attribuut	Omschrijving
WVK_ID	Het unieke nummer voor een Wegvak.
WVK_BEGDAT	De eerste datum waarop deze vorm en inhoud van betreffende Wegvak geldig is
PVE_CODE	De unieke identificatie van de provincie waartoe het wegvakdeel behoort.
GME_ID	De unieke identificatie van de gemeente waartoe het wegvakdeel behoort.
GME_NAAM	De naam van de gemeente waartoe het wegvakdeel behoort.
STT_NAAM	De naam van de straat zoals toegekend door de gemeente (of toegekend door de Adviesdienst Verkeer en Vervoer, in het geval geen reguliere straatnaam bekend) waartoe het wegvakdeel behoort.
WEGNUMMER	Het nummer van de weg van het wegvakdeel zoals vastgesteld door de Wegbeheerder
WEGBEHSRT	Soort wegbeheerder die het betreffende wegvakdeel beheert.
	Categorie van wegbeheerders:
	G = Gemeente
	P = Provincie
	R = Het Rijk
	T = Particulier (particulier lichaam of persoon),
	W = Waterschap
WEGBEHCODE	De code van de wegbeheerder die het betreffende wegvakdeel beheert. (N.B. De code van de wegbeheerder samen met zijn wegbeheerdersoort identificeren een Wegbeheerder uniek).
WEGBEHNAAM	De naam waaronder de Wegbeheerder bekend staat die het betreffende wegvakdeel beheert.
LENGTE	De lengte van het wegvak
MAXSHD	de waarde van de meeste recente geldende snelheid in WKD, gekoppeld aan het betreffende wegvak. Mogelijke waarden zijn: 5 ,15, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 120, 130 km/h en NVT (niet van toepassing) en NOA (niet opgesteld voor autoverkeer).
DAT_MAXSHD	De datum vanaf wanneer deze waarde van het kenmerk snelheid in WKD als geldig wordt beschouwd.
BEGINTIJD	De begintijd van de periode dat de maximum snelheid geldt
EINDTIJD	De eindtijd van de periode dat de maximum snelheid geldt
MAXSHD_ALT	De alternatieve snelheid geldend buiten de periode aangegeven door de begintijd en eindtijd. Indien begintijd en eindtijd ingevuld zijn, dient ook een alternatieve maximum snelheid ingevuld te zijn.
VAN	Beginpunt van het wegvakdeel binnen het betreffende wegvak, van waaraf de maximum snelheid geldt (meter)
NAAR	Eindpunt van het wegvakdeel binnen het betreffende wegvak, tot waaraan de maximum snelheid geldt (meter)
MAXSHD_STR	Maximumsnelheid geldend bij opengestelde spitsstroken of plusstroken.
MAXSHD_ADV	De adviessnelheid die geldt voor dit wegvak(deel).
KENM_RICHT	De kenmerkrichting van de maximum snelheid.
FK_VELD1
Betrwbheid	Als de snelheid afgeleid is op 1 wegvak, zal de betrouwbaarheidskolom met een 50% gevuld worden. Als de snelheid gevuld is, zal de betrouwbaarheidskolom met een 100% gevuld worden.