Handleiding Nationaal WegenBestand
V1.2: Laatste wijziging d.d. 6 september 2024
versie 1.2: Nieuwe BST-coderingen opgenomen d.d. 13-08-2024
versie 1.1: Diverse aanvullingen en verbeteringen d.d. 25-04-2024
versie 1.0: Eerste gepubliceerde versie d.d. 04-03-2024
versie 0.9: Concept versie voor interne review d.d. 25-02-2024
Voor wie is de handleiding bedoeld?
Deze digitale handleiding is zodanig ontworpen dat het de lezer in korte tijd bekend maakt met de hoofdlijnen van het nationaal wegenbestand (NWB). Potentiële gebruikers kunnen zo snel nagaan in hoeverre dit digitale geografische bestand in hun behoefte kan voorzien. De handleiding biedt de gebruiker tevens de mogelijkheid om per onderwerp door te klikken naar steeds meer detailinformatie, tot op het niveau van de afzonderlijke attributen die in één of meerdere NWB bestanden zijn opgenomen. Doordat het geheel eenvoudig doorzoekbaar is, kan de gevorderde gebruiker snel naar een specifiek onderdeel navigeren.
Wat is het NWB?
Het Nationaal Wegenbestand (NWB) is het digitale netwerk op het gebied van verkeer en vervoer in Nederland. Het is een betrouwbaar open databestand met nagenoeg alle openbare wegen in Nederland die in beheer zijn bij het Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen en een aantal particuliere wegbeheerders. Vanaf 2022 zijn ook fietspaden in het NWB opgenomen. Het NWB is het meest complete bestand in zijn soort en is vrij beschikbaar en geschikt voor hergebruik.
Lees hier meer over de opbouw van het NWB.
De NWB Producten
Uit de moederdatabase van het NWB kunnen meerdere producten worden gegenereerd. Maandelijks worden een aantal standaard producten gegenereerd, zoals het NWB-wegen Wegvakken en Hectopunten, het NWB-light en diverse Routeproducten. De producten worden in verschillende bestandsformaten aangeboden via meerdere loketten bij diverse leveranciers.
Lees hier meer over de verschillende NWB producten
Inwinning, beheer en actualisatie
Het NWB wordt al jaren bijgehouden door en voor Nederlandse wegbeheerders. Naast Rijkswaterstaat zijn dat de provincies, gemeenten en diverse waterschappen. Zij geven (toekomstige) wijzigingen in het wegenbestand door aan RWS. Rijkswaterstaat maakt voor de verwerking van deze mutaties via een meerjarig raamcontract gebruik van de diensten van Kragten. Sinds 2022 kunnen beheerders naast een aantal WKD attributen ook een tweetal NWB-attributen, te weten de Baansubsoort en de Rijrichting, muteren via de applicatie George.
Lees hier meer over de verschillende afspraken en procedures rondom het beheer en de actualisatie van het NWB.
De kwaliteit
Het NWB staat of valt met goede data. Het NWB is actueel, routeerbaar en nauwkeurig. Om een zo actueel mogelijk NWB te waarborgen, wordt het bestand ook gevoed door data uit drie basisregistraties, namelijk de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG), Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) en Basisregistratie Topografie (BRT). De data die hieruit komen, geven waardevolle input voor het NWB en zorgt ervoor dat het bestand van goede kwaliteit is.
Lees hier meer over de verschillende kwaliteitsaspecten van het NWB.
Organisatie structuur
Het NWB is gedeeld eigendom van alle wegbeheerders en gebruikers van wegendata in Nederland. Vertegenwoordigers van gemeenten, provincies, waterschappen en Rijkswaterstaat besluiten gezamelijk over het beheer en de toekomst van het NWB en prioriteren, ondersteunt door verschillende inhoudelijke werkgroepen, de gewenste aanpassingen en nieuwe ontwikkelingen.
Lees hier meer over de organisatie structuur rondom het NWB.
NWB als integrator
Met het NWB kan het Nederlandse wegennetwerk direct worden gevisualiseerd op een kaart. Het biedt echter ook een solide basis om verkeersgegevens van meerdere partijen aan elkaar te koppelen voor allerhande complexe, ruimtelijke vraagstukken op het gebied van mobiliteit.
Meer informatie over de verschillende toepassingen is te vinden op de NWB website te vinden.
Historie van het NWB
Het NWB bevat de historie van het wegennet vanaf 1982. Wanneer wegkenmerken gekoppeld worden aan het NWB zijn trendanalyses uit te voeren die vooronder meer voor beleidsmonitoring en evaluatie gebruikt worden. Het is het meest complete bestand in zijn soort.
Lees hier meer over de geschiedenis van het NWB en de historische datasets.
Relevante links
- Website van het NWB: https://nationaalwegenbestand.nl/
- Downloaden van NWB producten: https://downloads.rijkswaterstaatdata.nl/nwb-wegen/geogegevens/shapefile/
- Downloaden van Wegkenmerken databases: https://downloads.rijkswaterstaatdata.nl/wkd/
- Muteren en raadplegen van het NWB kan met behulp van de applicatie George: https://wegkenmerken.ndw.nu/. Zie voor meer informatie de George Handleiding.